Tính Năng Mới Của ChatGPT Đang Gây Tranh Cãi Toàn Cầu

Trong kỷ nguyên số, nơi trí tuệ nhân tạo (AI) không chỉ là xu hướng mà đã trở thành một phần thiết yếu trong cuộc sống và công việc, các công cụ như ChatGPT đang không ngừng được cải tiến để phù hợp với nhu cầu ngày càng cao của người dùng. Mới đây, OpenAI tiếp tục chứng minh sự tiên phong của mình khi công bố một tính năng hoàn toàn mới dành riêng cho người dùng ChatGPT Plus trên nền tảng macOS: chế độ Record Mode cho phép ghi âm và tự động tạo ghi chú cuộc họp thông minh.

Tuy nhiên, ngay sau khi thông tin này được tiết lộ, cộng đồng người dùng và giới chuyên gia công nghệ không chỉ tỏ ra hào hứng mà còn xuất hiện những mối quan ngại sâu sắc liên quan đến quyền riêng tư và khả năng bị lạm dụng công nghệ. Tính năng "cực tiện" này có thực sự là bước tiến hữu ích trong cải thiện hiệu suất làm việc, hay sẽ là cánh cửa dẫn đến những hệ quả về bảo mật thông tin cá nhân mà người dùng chưa kịp nhận ra?

Bài viết dưới đây sẽ phân tích toàn diện tính năng mới của ChatGPT, những lợi ích thiết thực mà nó mang lại, đồng thời làm rõ các lo ngại chính đáng xoay quanh vấn đề bảo mật. Từ đó, độc giả có thể hình thành cái nhìn khách quan và thận trọng hơn trước khi sử dụng AI trong môi trường làm việc lẫn đời sống.

1. Tính năng Record Mode

Chế độ Record Mode được OpenAI tích hợp trong phiên bản ứng dụng ChatGPT dành riêng cho macOS, hiện chỉ khả dụng đối với người dùng đăng ký gói dịch vụ ChatGPT Plus. Đây là một phần của hệ thống chức năng được giới thiệu tại sự kiện “ChatGPT for Business” vào tháng 6, vốn tập trung vào nhóm khách hàng doanh nghiệp, nhóm làm việc và cả lĩnh vực giáo dục.

Điểm nổi bật của Record Mode nằm ở khả năng ghi âm cuộc họp và xử lý nội dung một cách thông minh, tạo ra bản ghi chú có cấu trúc rõ ràng sau khi cuộc trò chuyện kết thúc. Khi người dùng kích hoạt tính năng bằng nút ghi âm nhỏ xuất hiện trong giao diện ứng dụng, AI sẽ bắt đầu thu âm âm thanh phát ra từ hệ thống, nghĩa là toàn bộ nội dung từ cuộc gọi hội nghị hoặc phần trình bày trên máy tính sẽ được thu lại một cách chính xác.

Sau khi hoàn tất, dữ liệu âm thanh sẽ được chuyển lên máy chủ của OpenAI để xử lý. Tại đây, AI sẽ tiến hành chuyển đổi tệp ghi âm thành bản ghi chú gồm bốn phần chính: phần tóm tắt toàn cuộc họp, các điểm quan trọng được nêu, hành động cần thực hiện sau cuộc họp và các câu hỏi mở để tiếp tục thảo luận. Tất cả đều được trình bày dưới dạng văn bản dễ đọc và dễ chia sẻ.

Không dừng lại ở đó, tính năng còn cho phép ghi âm mà không yêu cầu AI phải hiện diện như một thành viên trong cuộc họp, điều này giúp người dùng có thể sử dụng chế độ này trong nền mà không ảnh hưởng đến trải nghiệm của các bên tham gia.

2. Khi AI trở thành trợ lý không ngủ

Đối với giới văn phòng và các nhóm làm việc trực tuyến, tính năng Record Mode được ví như một “thư ký ảo” toàn năng. Trước đây, việc ghi chú cuộc họp đòi hỏi một người đảm nhiệm vai trò ghi chép hoặc phải dựa vào phần mềm bên thứ ba với độ chính xác không cao. Giờ đây, mọi thứ có thể được tự động hóa hoàn toàn chỉ với một cú nhấp chuột.

Những ngành nghề cần ghi lại nội dung hội nghị, như luật, y tế, truyền thông hay đào tạo trực tuyến, sẽ hưởng lợi rõ rệt từ tính năng này. Các giảng viên có thể lưu giữ buổi dạy học, nhân viên hỗ trợ khách hàng có thể tổng hợp nội dung trao đổi, nhà quản lý có thể nhanh chóng truy xuất các điểm mấu chốt mà không cần lục lại file ghi âm thủ công.

Trong môi trường doanh nghiệp, nơi các cuộc họp diễn ra liên tục giữa nhiều phòng ban, việc có một bản tóm tắt chất lượng sau mỗi lần trao đổi sẽ giúp tăng hiệu quả điều hành, giảm thiểu hiểu lầm và bảo đảm mọi người nắm được công việc được phân công.

3. Lo ngại quyền riêng tư và ranh giới mỏng manh

Tuy mang lại tiện ích đáng kể, Record Mode cũng đặt ra một loạt vấn đề nghiêm trọng về quyền riêng tư. Trước hết, việc AI có thể ghi âm bất kỳ âm thanh hệ thống nào mà không cần cảnh báo rõ ràng tới các bên liên quan có thể dẫn tới hành vi ghi âm không được sự đồng ý, vi phạm pháp luật ở nhiều quốc gia.

Điều đáng nói là tính năng này không yêu cầu sự tham gia của AI vào cuộc họp như một thành viên, nghĩa là không có thông báo rõ ràng nào cho các bên biết rằng nội dung đang bị ghi lại. Trong khi một số nền tảng như Zoom hay Google Meet luôn thông báo rõ khi ghi hình hoặc ghi âm đang diễn ra, Record Mode lại có xu hướng vận hành “lặng lẽ”, khiến người bị ghi âm khó có cơ hội từ chối hay phản đối.

OpenAI cũng thừa nhận nguy cơ bị lạm dụng và khuyến cáo người dùng cần đảm bảo tuân thủ đầy đủ quy định pháp lý tại nơi cư trú và hoạt động. Trong nhiều nước như Đức, Pháp hay tiểu bang California (Mỹ), luật yêu cầu phải có sự đồng thuận của tất cả các bên trước khi ghi âm. Việc vi phạm có thể dẫn đến kiện tụng hoặc thậm chí là án hình sự.

Ngoài ra, người dùng cũng không thể kiểm soát hoàn toàn việc dữ liệu âm thanh sau khi ghi được xử lý ra sao trên máy chủ của OpenAI. Dù công ty tuyên bố luôn tôn trọng quyền riêng tư nhưng việc tải dữ liệu giọng nói nhạy cảm lên một nền tảng đám mây luôn tiềm ẩn rủi ro về rò rỉ, bị đánh cắp hoặc sử dụng sai mục đích.

4. Quan điểm từ giới chuyên gia công nghệ

Các chuyên gia bảo mật và pháp lý đã nhanh chóng đưa ra quan điểm trái chiều về tính năng mới. Một số cho rằng đây là bước tiến không thể tránh khỏi trong quá trình cá nhân hóa AI, giúp AI trở thành người đồng hành thật sự trong công việc. Tuy nhiên, cũng có ý kiến chỉ trích rằng công nghệ này đang “đi quá xa” và không còn duy trì ranh giới đạo đức tối thiểu khi thu thập thông tin nhạy cảm mà thiếu minh bạch.

Theo chuyên gia bảo mật Jake Williams từ Rendition InfoSec, việc AI có thể ghi âm mọi thứ phát ra từ thiết bị mà không bị phát hiện rõ ràng là “một bước trượt nguy hiểm về đạo đức công nghệ”. Ông cảnh báo rằng những tổ chức, doanh nghiệp có mục đích xấu có thể sử dụng tính năng này để giám sát nhân viên, khách hàng hoặc đối tác mà không để lại dấu vết rõ ràng.

Trong khi đó, một số chuyên gia AI như Sam Charrington lại nhấn mạnh rằng điều quan trọng không nằm ở công nghệ mà là cách con người sử dụng nó. Tương tự như camera hay phần mềm nhận diện khuôn mặt, Record Mode có thể là công cụ phục vụ cộng đồng nếu được vận hành đúng cách và có thể trở thành công cụ giám sát đáng sợ nếu lạm dụng.

5. Trách nhiệm và vai trò của người dùng

Đối mặt với một công nghệ tiện ích nhưng tiềm ẩn nguy cơ, trách nhiệm giờ đây không chỉ nằm ở nhà phát triển mà còn thuộc về người dùng. Cần có sự hiểu biết đầy đủ và minh bạch trong cách sử dụng Record Mode, từ đó hạn chế rủi ro và đảm bảo tôn trọng quyền riêng tư của người khác.

Người dùng nên chủ động tìm hiểu luật pháp về ghi âm tại quốc gia hoặc tiểu bang của mình, đặc biệt nếu sử dụng công nghệ này trong môi trường công sở hoặc đối với khách hàng. Mỗi cuộc ghi âm cần có sự xác nhận rõ ràng từ các bên, dù là bằng lời nói hay văn bản.

Ngoài ra, việc lưu trữ, sử dụng và chia sẻ bản ghi chú cũng cần đảm bảo các nguyên tắc an toàn dữ liệu. Người dùng nên tránh lưu các cuộc họp có thông tin tài chính, y tế, mật khẩu hay thông tin nhận diện cá nhân trên nền tảng đám mây mà không có biện pháp mã hóa hoặc phân quyền truy cập rõ ràng.

Sự xuất hiện của Record Mode trong ChatGPT đang phản ánh xu hướng lớn hơn của công nghệ hiện đại: ngày càng xâm nhập sâu hơn vào đời sống cá nhân và công việc, với mục tiêu hỗ trợ và tối ưu hóa. Nhưng song song đó, nó cũng gợi nhắc chúng ta về một thách thức không hề mới, làm sao để duy trì được ranh giới của sự riêng tư giữa thế giới công nghệ ngày càng phát triển.

Ở mức độ xã hội, cần có những quy định pháp lý mạnh mẽ hơn để điều chỉnh hành vi của cả nhà phát triển lẫn người sử dụng AI. Việc cập nhật luật bảo vệ dữ liệu cá nhân cần theo kịp tốc độ phát triển của công nghệ. Đồng thời, cần tăng cường giáo dục kỹ năng số và nhận thức bảo mật cho cộng đồng người dùng để mỗi người đều trở thành “người gác cửa” bảo vệ thông tin của mình và của người khác.

Tính năng Record Mode trên ứng dụng ChatGPT dành cho macOS là minh chứng rõ ràng cho nỗ lực của OpenAI trong việc đưa trí tuệ nhân tạo đến gần hơn với nhu cầu thực tiễn của người dùng. Nó không chỉ giúp tiết kiệm thời gian, nâng cao hiệu suất công việc mà còn mở ra một kỷ nguyên mới cho khả năng tương tác giữa AI và con người.

Tuy nhiên, sự tiện lợi ấy đi kèm với nhiều dấu hỏi lớn về quyền riêng tư, đạo đức công nghệ và nguy cơ lạm dụng. Chính vì vậy, điều quan trọng nhất không phải là có nên sử dụng tính năng này hay không, mà là làm thế nào để sử dụng một cách an toàn, minh bạch và có trách nhiệm.

Khi trí tuệ nhân tạo ngày càng thông minh, thì chính con người cũng cần trở nên tỉnh táo hơn trong hành trình đồng hành cùng công nghệ.