Thu Hồi Hàng Loạt Sạc Dự Phòng Trung Quốc: Người Tiêu Dùng Đối Mặt Nguy Cơ Mất An Toàn

Người tiêu dùng hiện đại ngày càng phụ thuộc vào các thiết bị di động và kéo theo đó là nhu cầu về nguồn năng lượng dự phòng luôn hiện hữu. Các loại pin sạc dự phòng, đặc biệt từ những thương hiệu phổ biến đến từ Trung Quốc đang chiếm lĩnh thị trường toàn cầu với mức giá cạnh tranh và tính tiện dụng cao. Tuy nhiên, đằng sau sự phổ biến này lại đang tiềm ẩn một mối nguy đáng báo động về mặt an toàn người dùng, khi một đợt thu hồi quy mô lớn đã được công bố, ảnh hưởng đến hàng loạt model sạc từ các thương hiệu nổi tiếng như Anker, Baseus hay Romoss.

Thông tin này đã tạo ra làn sóng lo ngại lớn không chỉ tại thị trường nội địa Trung Quốc mà còn lan rộng ra cộng đồng người dùng quốc tế, những người đã và đang sử dụng các mẫu sạc dự phòng có liên quan. Nguyên nhân chính được xác định là do loại pin do công ty Amprius cung cấp không còn đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng, dẫn đến việc bị mất chứng nhận 3C (một giấy chứng nhận bắt buộc tại Trung Quốc đối với các sản phẩm điện tử).

1. Nguyên nhân đằng sau làn sóng thu hồi

Thực tế, các vấn đề liên quan đến pin không phải là điều mới mẻ trong ngành điện tử tiêu dùng. Tuy nhiên, lần này lại mang tính hệ thống khi tác động đồng loạt đến nhiều thương hiệu lớn và kéo theo hàng triệu sản phẩm bị thu hồi, gây ra hậu quả không nhỏ về mặt tài chính, uy tín thương hiệu cũng như lo ngại cho người tiêu dùng.

Theo thông tin chính thức từ Amprius, nhà sản xuất pin có trụ sở tại Trung Quốc đã bị mất chứng nhận 3C do các cơ quan chức năng phát hiện hàng loạt sai phạm liên quan đến chất lượng và độ an toàn của pin lithium-ion do công ty này cung cấp. Chứng nhận 3C là điều kiện bắt buộc để một sản phẩm điện tử được phép lưu hành tại thị trường Trung Quốc. Do đó, một khi nhà cung cấp linh kiện bị mất chứng nhận này, tất cả các sản phẩm liên quan cũng lập tức bị coi là không đủ điều kiện kinh doanh.

Điều đáng nói là các thương hiệu lớn như Anker, Baseus, Romoss hay Xiaomi đều đã và đang sử dụng pin do Amprius sản xuất trong nhiều dòng sạc dự phòng của mình. Vì vậy, ngay khi Amprius bị mất chứng nhận, các thương hiệu này buộc phải có động thái thu hồi sản phẩm, cho dù trước đó chúng từng được đánh giá cao về hiệu suất và độ bền.

2. Anker và loạt model bị ảnh hưởng nghiêm trọng

Trong số các thương hiệu bị ảnh hưởng, Anker là một trong những hãng có phản ứng nhanh nhất và minh bạch nhất. Theo thông cáo báo chí phát đi ngày 20.6, Anker xác nhận đã chủ động thu hồi 7 mẫu sạc dự phòng tại thị trường Trung Quốc. Danh sách cụ thể bao gồm:

• Anker Magnetic Power Bank 10.000 mAh (A1642)
• Anker 335 Power Bank (A1647)
• Zolo Travel Power Bank (A1680 và A1681)
• Cùng với các model khác như A1257, A1689 và A1652

Đây không phải là lần đầu tiên Anker phải đối mặt với khủng hoảng liên quan đến sản phẩm. Vào đầu năm, hãng đã từng thu hồi hơn 1 triệu thiết bị PowerCore 10000 (model A1263) tại thị trường Mỹ vì nguy cơ cháy nổ. Tuy nhiên, đợt thu hồi lần này tại Trung Quốc được xem là nghiêm trọng hơn nhiều khi liên quan đến toàn bộ chuỗi cung ứng linh kiện, thay vì chỉ là lỗi sản xuất đơn lẻ.

Việc một thương hiệu như Anker bị ảnh hưởng cũng cho thấy mức độ lan rộng và phức tạp của vấn đề. Đây là công ty luôn đặt tiêu chuẩn chất lượng cao, sản phẩm được bày bán rộng rãi trên Amazon, Best Buy và nhiều nhà bán lẻ lớn khác. Thế nhưng, ngay cả những thương hiệu uy tín cũng khó có thể kiểm soát toàn bộ chuỗi cung ứng, đặc biệt khi một trong những nhà cung cấp chính là nguồn gốc của khủng hoảng.

3. Những cái tên khác trong “vòng xoáy” thu hồi

Anker không phải là trường hợp cá biệt. Hàng loạt thương hiệu phụ kiện điện tử khác đến từ Trung Quốc cũng bị gọi tên trong cuộc khủng hoảng pin Amprius. Theo báo cáo tổng hợp, Xiaomi có một số mẫu sạc dự phòng 33W kèm cáp tích hợp sử dụng pin thuộc diện bị nghi ngờ. Baseus cũng bị ảnh hưởng với model 10.000 mAh 20W. Romoss, Aukey và cả một số model từng rất được ưa chuộng tại Việt Nam cũng nằm trong danh sách.

Riêng với thương hiệu Ugreen, ban đầu cũng được liệt kê trong danh sách các nhà sản xuất có nguy cơ bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, sau đó công ty này đã lên tiếng xác nhận rằng họ không sử dụng cell pin do Amprius cung cấp và do đó không bị liên đới trong đợt thu hồi.

Điểm chung giữa các thương hiệu bị ảnh hưởng là họ đều có phạm vi phân phối rộng, không chỉ trong nước mà còn xuất khẩu toàn cầu. Với sự phổ biến của các nền tảng thương mại điện tử như AliExpress, Amazon, Shopee hay Lazada, các mẫu sạc bị ảnh hưởng đã và đang có mặt tại rất nhiều quốc gia trong đó có cả Việt Nam. Điều này làm tăng mối lo ngại về an toàn, bởi phần lớn người tiêu dùng không hề được cảnh báo đầy đủ nếu mua hàng thông qua bên thứ ba hoặc đơn vị không chính hãng.

4. Nguy cơ tiềm ẩn với người tiêu dùng toàn cầu

Mặc dù các đợt thu hồi được thực hiện chính thức tại Trung Quốc nhưng ảnh hưởng thực tế lại vượt ra ngoài biên giới quốc gia. Hàng loạt mẫu sạc dự phòng bị thu hồi vẫn tiếp tục được bán trên các trang thương mại điện tử quốc tế, đặc biệt là hàng tồn kho chưa được kiểm tra lại. Người tiêu dùng tại các quốc gia khác, những người không nằm trong diện được thu hồi chính thức gần như không có quyền yêu cầu hoàn tiền hoặc đổi trả nếu gặp rủi ro.

Trước thực trạng đó, các chuyên gia khuyến cáo người dùng cần theo dõi kỹ tình trạng hoạt động của sạc dự phòng, đặc biệt là nếu sản phẩm đến từ các thương hiệu bị ảnh hưởng hoặc có nguồn gốc từ Trung Quốc. Các dấu hiệu cảnh báo bao gồm việc sạc bị nóng bất thường, phồng rộp bề mặt, thời gian sạc không đều, pin xả nhanh bất thường hoặc có mùi khét. Khi gặp các hiện tượng này, điều tốt nhất cần làm là ngừng sử dụng ngay lập tức, tránh xa các vật dễ cháy và liên hệ với nơi bán để kiểm tra lại.

Không nên xem nhẹ bất kỳ biểu hiện lạ nào. Pin lithium-ion, nếu bị lỗi kỹ thuật, có thể phát nổ hoặc cháy trong một thời gian rất ngắn. Đã có những trường hợp gây thương tích nghiêm trọng hoặc cháy nổ tại nhà do người dùng tiếp tục sử dụng pin hư mà không biết.

Một trong những vấn đề được đặt ra sau đợt thu hồi lần này là quy trình kiểm định linh kiện có thực sự chặt chẽ hay chưa. Khi một linh kiện như pin vốn là thành phần cốt lõi của sản phẩm có thể vượt qua các lớp kiểm tra và được tích hợp vào hàng triệu thiết bị, thì rõ ràng ngành công nghiệp phụ kiện điện tử vẫn tồn tại những lỗ hổng lớn.

Tập đoàn 3C tại Trung Quốc đã xác nhận rằng pin của Amprius không còn đạt chuẩn. Điều này đồng nghĩa với việc tất cả các sạc dự phòng sử dụng loại pin này không đủ điều kiện pháp lý để được lưu hành tại thị trường nội địa. Các công ty sản xuất liên quan, dù vô tình hay hữu ý, cũng phải chịu trách nhiệm trong việc thu hồi sản phẩm.

Đây là lúc các nhà sản xuất cần đánh giá lại cách lựa chọn đối tác linh kiện, đồng thời tăng cường giám sát chất lượng đầu vào ngay từ khâu sản xuất. Việc tiết kiệm chi phí bằng cách chọn nhà cung cấp giá rẻ sẽ không còn là lựa chọn an toàn trong dài hạn nếu có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến người dùng.

5. Người tiêu dùng nên làm gì để bảo vệ mình?

Trong bối cảnh khó kiểm soát chất lượng như hiện nay, người tiêu dùng cần chủ động hơn bao giờ hết trong việc tự bảo vệ bản thân. Việc chọn mua sạc dự phòng cần dựa trên nguồn gốc rõ ràng, ưu tiên các nhà bán hàng chính hãng, có chế độ bảo hành minh bạch. Không nên mua sản phẩm không có tem nhãn, mã vạch không rõ ràng hoặc có mức giá thấp bất thường.

Ngoài ra, người dùng cũng nên thường xuyên kiểm tra tình trạng sạc sau mỗi lần sử dụng, tránh cắm sạc qua đêm hoặc để thiết bị trong môi trường nhiệt độ cao. Những hành vi tưởng chừng nhỏ nhặt lại có thể làm giảm đáng kể nguy cơ cháy nổ do pin lỗi.

Một khuyến nghị khác là hãy theo dõi tin tức về các đợt thu hồi sản phẩm điện tử. Trong thời đại thông tin mở như hiện nay, việc chủ động cập nhật các cảnh báo từ nhà sản xuất là cách tốt nhất để không trở thành nạn nhân của những khủng hoảng chuỗi cung ứng toàn cầu.

Sự cố liên quan đến pin Amprius và đợt thu hồi sạc dự phòng diện rộng tại Trung Quốc là hồi chuông cảnh tỉnh rõ ràng nhất về rủi ro tiềm ẩn trong ngành phụ kiện công nghệ. Nó cho thấy rằng ngay cả những thương hiệu nổi tiếng và được người dùng tin tưởng cũng có thể bị ảnh hưởng nếu một mắt xích trong chuỗi cung ứng xảy ra sự cố.

Với người tiêu dùng, bài học rút ra là không nên quá tin tưởng vào nhãn hiệu mà bỏ qua yếu tố kiểm tra kỹ lưỡng sản phẩm. Với các hãng sản xuất, đây là lúc để siết chặt hơn quy trình giám sát chất lượng, đặc biệt ở khâu lựa chọn linh kiện.

Ngành công nghiệp sạc dự phòng đang phát triển mạnh và nhu cầu sẽ tiếp tục tăng trong tương lai. Nhưng nếu không kiểm soát tốt chất lượng, những “cục pin mini” có thể trở thành quả bom nổ chậm gây hậu quả nghiêm trọng. Vấn đề không nằm ở chỗ thu hồi bao nhiêu sản phẩm, mà là làm sao để không cần phải thu hồi ngay từ đầu.